سفر با قطار بسیار منحصربه‌فرد و به‌یادماندنی است. تجربه سفر ریلی از تجربه سفر با سایر روش‌های حمل‌ونقل متمایز است. با این حال، عدم توجه به الزامات و قوانین سفر با قطار می‌تواند چالش‌هایی را ایجاد کند. در این مقاله به موضوعات مهمی مانند ارائه بلیط در ایستگاه مبدأ، مدارک لازم، استرداد بلیط و نکات قبل و بعد از سوارشدن در قطار اشاره می‌کنیم و تلاش می‌کنیم تا شما یک سفر آرامش‌بخش و لذت‌بخش با قطار داشته باشید.
 

مدارک شناسایی مهم برای سوارشدن به قطار

برخلاف سوارشدن به اتوبوس، ورود به ایستگاه قطار مستلزم ارائه مدارک شناسایی معتبر مشابه سفر هوایی است. هنگام خرید بلیط قطار اطلاعاتی شامل کد ملی، نام و نام خانوادگی شما معمولاً در بلیط درج می‌شود. به محض ورود به ایستگاه راه‌آهن، مقامات قطار از شما کارت شناسایی معتبر برای تأیید هویتتان می‌خواهند.

شایان ذکر است که طبق قوانین کشور معمولاً زوجین موظف‌اند شناسنامه خود را به همراه داشته باشند و در صورت لزوم به مسئولان نشان دهند. به‌ طور کل توصیه می‌شود در طول سفر حتماً کارت شناسایی معتبر به همراه داشته باشید. کارت شناسایی معتبر می‌تواند کارت ملی، گواهی‌نامه، گواهی پایان خدمت یا شناسنامه باشد.
 

چاپ یا بارگیری بلیط در تلفن همراه

هنگام سفر با قطار، بلیط شما مدرک اصلی است که باید داشته باشید. در بسیاری از سفرهای داخلی، چاپ بلیط دیگر ضروری نیست. در عوض می‌توانید تصویر بلیط را روی تلفن همراه خود دانلود کرده و به مسئول پذیرش ترمینال و مسئولان قطار ارائه دهید. اطمینان حاصل کنید که تصویر بلیط را روی تلفن خود بارگیری کرده‌اید و به فایل آن در ایمیل یا اپلیکیشن اکتفا نکنید،  زیرا ممکن است کیفیت اینترنت برای بازکردن این برنامه‌ها در ایستگاه راه‌آهن یا داخل قطار نامناسب باشد.

به‌طورکلی توصیه می‌شود بلیط خود را به‌خصوص برای سفرهای خارجی چاپ کنید. انجام این کار نگرانی‌های مربوط به خرابی باتری تلفن و عدم دسترسی به بلیط را کاهش می‌دهد. بسیاری از شرکت‌ها یک پیامک تأیید حاوی کد بلیط ارائه می‌دهند. نمایش پیامک یا ارائه کد برای سوارشدن به قطار کافی است. در صورت مفقودشدن بلیط، معمولاً تا 45 دقیقه قبل از حرکت فرصت دارید تا با مراجعه به باجه بلیط و ارائه کارت شناسایی یا اطلاعات مربوطه، یک کپی از آن دریافت کنید.

نکات مهم هنگام سوارشدن به قطار

هنگام آغاز سفر با قطار، مهم است که این نکات امنیتی مهم را در نظر داشته باشید تا شما و همراهانتان سفری آرام و ایمن داشته باشید:
 
• بلیط چاپ‌شده یا دیجیتال خود را در تمام طول سفر نگه دارید و از پاک‌کردن فایل یا دورانداختن آن خودداری کنید. اگر بلیط شما رفت‌و‌برگشت است، اطمینان حاصل کنید که پس از رسیدن به مقصد، بلیتتان در جایی امنی باشد.

• توصیه می‌شود فایل بلیط دیجیتال را در موبایل همراهان خود ذخیره کنید تا در صورت حذف تصادفی  فایل بلیط از حفظ آن در یک دستگاه دیگر اطمینان حاصل شود.

• اگر اطلاعات بلیط شما در گوشی شما ذخیره شده است، مطمئن شوید که گوشی شما شارژ کافی دارد.

• اگر بلیط کاغذی دارید، هنگام ورود به ایستگاه راه‌آهن، عبور از ایست بازرسی و سوارشدن به قطار، آن را در دست داشته باشید. اگر بلیط در تلفن شما ذخیره شده است، آن را در فولدری که به‌راحتی به آن دسترسی داشته باشید، قرار دهید.

• اتباع خارجی باید اصل گذرنامه و کد گذرنامه خود را به همراه داشته باشند.

• به ساعت حرکت قطار توجه کنید و حداقل نیم ساعت قبل از حرکت در ایستگاه راه‌آهن حاضر شوید.

• مدارک شناسایی و بلیط خود را با هم در جایی امن قرار دهید. سعی کنید آنها کنار کیف پول یا اشیا گران‌قیمتتان نباشد.

• افراد زیر 17 سال نمی‌توانند به‌تنهایی سفر کنند.

• درصورتی‌که وسایل زیادی حمل می‌کنید، از چرخ‌دستی‌ها یا حامل‌های مخصوص برای حمل‌و‌نقل سریع استفاده کنید. برخی از شرکت‌های راه‌آهن خدمات انتقال چمدان و حمل‌و‌نقل رایگان را ارائه می‌دهند.
 

نحوه لغو بلیط قطار و درخواست استرداد هزینه بلیط

صرف نظر از نوع سفر، کنسل‌کردن بلیط جریمه‌ای را به همراه دارد که معمولاً با نزدیک شدن به زمان حرکت افزایش می‌یابد. این جریمه در مورد کنسل‌کردن بلیط قطار نیز صدق می‌کند. نحوه جریمه کنسل‌کردن بلیط شامل موارد زیر است:

- تا ساعت 12:00 روز قبل از حرکت: 10%

- حداکثر سه ساعت قبل از حرکت: 30%

- تا 50 دقیقه قبل از حرکت: 50% (فقط کنسلی حضوری)

- بعد از 50 دقیقه قبل از حرکت، از دست دادن قطار: 100٪
 
اگر به‌عنوان مثال بلیط قطار تهران مشهد را به‌صورت آنلاین یا تلفنی خریداری کرده‌اید، می‌توانید از طریق همین روش آن را لغو کنید. برای خرید حضوری بلیط یا انصراف و استرداد وجه بلیط، باید با در دست داشتن مدارک شناسایی و بلیط به دفاتر بلیط قطار مراجعه کنید.
 

نکات مهم هنگام سفر با قطار

• در طول سفر وسایل ضروری خود را در یک کیف دستی حمل کنید تا با بازکردن چمدان خود در قطار باعث ناراحتی دیگران نشوید.

• برای راحت بودن سفر، وسایلی مثل گوش‌بند، ماسک چشم، بالش گردن، آب و غذای فراوان، چسب زخم و داروهای لازم، هندزفری، شارژر موبایل، مدارک شناسایی، حوله‌های کاغذی و وسایل سرگرمی یا کتاب را همراه خود داشته باشید.

• اگر قطار خدماتی مانند کافی‌شاپ و رستوران ارائه می‌دهد، آوردن غذا و آب در قطار ممکن است ضروری نباشد.

• به شماره بلیط واگن، کوپه و صندلی خود دقت کنید و صندلی خود را بادقت و آرامش پیدا کنید. در صورت نیاز از خدمه قطار کمک بگیرید.

• برخی از شرکت‌های راه‌آهن برای مسافران دارای معلولیت وسایلی کمکی مثل ویلچر ارائه می‌دهند. از این خدمات برای راحتی خود استفاده کنید.

• از صحبت با صدای بلند یا استفاده از تلفن همراه در مکان‌های عمومی قطار، سیگارکشیدن یا رفت‌وآمد بدون دلیل موجه خودداری کنید.

• برای تماشای فیلم و سریال از هندزفری استفاده کنید.

• از نظافت کوپه و مناطق عمومی اطمینان حاصل کنید.

• در صورت امکان، کفش‌های خود را بپوشید. اگر مجبور شدید آنها را دربیاورید، اطمینان حاصل کنید که جوراب‌های شما تمیز هستند و بوی نامطبوع ایجاد نمی‌کنند.

• هنگام پیاده‌شدن در ایستگاه‌های بین راه، قبل از پیاده‌شدن به زمان رسیدن قطار و نام ایستگاه توجه کنید.

• در نهایت، سعی کنید استراحت کنید و از تماشای مناظر اطراف لذت ببرید.

 
کلام آخر
سفر با قطار، مانند سفر با هر وسیله نقلیه دیگری، مستلزم رعایت قوانین خاصی است که توسط شرکت‌های راه‌آهن و سازمان‌های مرتبط برای حفظ نظم و جلوگیری از بروز حوادث ناگوار در قطار وضع می‌شود. مرحله قبل از سفر با قطار، تهیه بلیط است که می‌تواند به‌صورت چاپی یا الکترونیکی باشد. همچنین مهم است که به نکات مهم قبل و بعد از سوار‌شدن به قطار در این مقاله توجه داشته باشید و همسفران خود را با این قوانین آشنا کنید.